Σύμφωνα με τον Ησίοδο ο Θεός του Ουρανού ο Ουρανός αφού ήλθε σε ολονύκτια συνουσία με τη γυναίκα του τη Γαία απέκτησε παιδιά τα οποία όμως ήσαν μισητά. Μετά τη γέννησή τους ο Ουρανός φρόντισε να τα κρύψει και δεν τα άφησε να βγούνε στο φως. Τα έκρυψε μέσα στο κενό της γης. Σε αυτή την κακή πράξη του έτσι χαρακτηριστικά την ονομάζει ο Ησίοδος βρήκε τη χαρά του. Η θεά Γαία όμως έφτιαξε ένα δρεπάνι και απευθύνθηκε στα παιδιά της για να τη βοηθήσουν στην εκτέλεση του σχεδίου της. Ο Κρόνος δέχθηκε, από δικούς του βέβαια υπολογισμούς, να βοηθήσει τη μητέρα του. Έτσι η Θεά Γαία έκρυψε το γιό της σε ένα μέρος κατάλληλο για ενέδρα, του έδωσε στο χέρι το δρεπάνι και τον μύησε λεπτομερειακά στο σχέδιο.
Όταν τη νύχτα ήρθε ο Ουρανός και αγκάλιασε τη γη, τότε ο Κρόνος τον άρπαξε με το αριστερό του χέρι και με το δεξί πήρε το τεράστιο δρεπάνι, έκοψε γρήγορα τα γεννητικά μόρια του πατέρα του και τα πέταξε. Η Γαία μάζεψε τις σταγόνες από το αίμα του συζύγου της και από αυτές γέννησε τις Ερινύες, όπως αναφέρει ο Ησίοδος, τους Γίγαντες και τις Μελίες Νύμφες. Τα αποκομμένα γεννητικά όργανα του Ουρανού έπεσαν στη θάλασσα. Εκεί τα πέταξε ο Κρόνος από τη ξηρά. Πολύ καιρό έπλεαν εδώ και εκεί. Γύρω τους σχηματίστηκε λευκός αφρός από το αθάνατο δέρμα. Ένα κορίτσι ξεπετάχτηκε από εκεί μέσα και μεγάλωσε. Οι θεοί και οι άνθρωποι την ονομάζουν Αφροδίτη γιατί γεννήθηκε από τον αφρό. Πρώτα κολυμπώντας ήρθε στα Κύθηρα γι αυτό την ονομάζουν και Κυθέρεια Αφροδίτη και κατόπιν κολύμπησε και πήγε στην Κύπρο όπου βρίσκονται και τα αρχαιότερα ιερά της στην Πάφο. Η Κυθέρεια Αφροδίτη συνδέεται με την έκφραση του αγνού και ρομαντικού έρωτα ενώ η Αφροδίτη της Κύπρου με τον σαρκικό έρωτα. Η διήγηση για την άμεση προέλευσή της από τον Ουρανό, συνέδεσε τη μεγάλη θεά του έρωτα με τη θάλασσα. Για μας ήταν η Αναδυομένη, η θεά που έβγαινε από τα αρμυρά κύματα και ονομαζόταν επίσης και με την προσωνυμία Πελαγία δηλ. η θεά του Πελάγους.
Η μεγάλη θεά του έρωτα δεν ήταν ποτέ μόνο δική μας. Είναι η ίδια θεότητα που λάτρεψαν και άλλοι λαοί με διαφορετικά ονόματα όπως Αθώρ στην Αίγυπτο, Ιστάρ στη Βαβυλώνα και Ινάννα στη Σουμερία. (Οι δύο αυτές θεότητες ήσαν άγαμες). Στην Ανατολή ήταν η Θεά με την ιδιαίτερη δίψα για έρωτα και που συγχρόνως σκόρπιζε το απεριόριστο ερωτικό πάθος. Σε αυτήν ανήκε το νυχτερινό και πρωινό αστέρι του Ουρανού ο πλανήτης Αφροδίτη- κι από τα ζώα προπάντων το περιστέρι. Οι ιστορίες που διηγήθηκαν γι αυτήν δεν είναι ίδιες με τις δικές μας, αλλά θυμίζουν τις δικές μας διηγήσεις για τη θεά του Ερωτα. Είναι γνωστά τα εξής: ότι τα ψάρια βρήκαν στον ποταμό Ευφράτη ένα θαυμάσιο μεγάλο αυγό. Το έσπρωξαν στην παραλία και εκεί ένα περιστέρι το κλώσησε και έτσι γεννήθηκε η θεά για την οποία λένε, πως είναι η ευμενέστερη και η σπλαχνικότερη για τους ανθρώπους.
Ο Πλάτωνας μας μιλά για την Αφροδίτη χρησιμοποιώντας δύο άλλες προσωνυμίες. Της Πανδήμου Αφροδίτης, του κοινού έρωτα , και της Ουρανίας Αφροδίτης του ουράνιου έρωτα. Αναφέρεται χαρακτηριστικά στο συμπόσιο του Πλάτωνος: «Όλοι γνωρίζουμε ότι δεν υπάρχει χωρίς Έρωτα Αφροδίτη. Κι αν ήταν μία, ένας θα ήταν και ο Έρωτας. Επειδή όμως είναι δύο, αναγκαστικά δύο είναι και οι Έρωτες. Και δεν είναι δύο οι θεές; η μία η αρχαιότερη η χωρίς μητέρα κόρη του Ουρανού, την οποία και Ουρανία ονομάζουμε, και η άλλη η νεότερη, η κόρη του Δία και της Διώνης την οποία αποκαλούμε Πάνδημο. Και δεν είναι κάθε Έρωτας καλός και άξιος να εγκωμιαστεί, αλλά μόνον εκείνος που παρακινεί για ευγενικά συναισθήματα. Εκείνος λοιπόν της Πανδήμου Αφροδίτης είναι πράγματι κοινός για όλο τον κόσμο και έχει ως αντικείμενο οτιδήποτε τύχει. Είναι αυτός με τον οποίο ερωτεύονται οι κατώτεροι άνθρωποι, ερωτεύονται περισσότερο τα σώματά τους παρά τις ψυχές, και μάλιστα διαλέγουν όσο μπορούν πιο ανόητους, αποβλέποντας μόνο στην ίδια την πράξη και αδιαφορώντας αν τη διαπράττουν σωστά ή όχι.».
ΦΥΣΗ ΤΗΣ ΑΦΡΟΔΙΤΗΣ - Εταίρα, σύζυγος ή ερωμένη;
Η Αφροδίτη δεν ενδιαφέρεται για δεσμευτικές και αιώνιες υποσχέσεις ή για εξιδανίκευση του έρωτα όπως βιώνεται μέσω του Ποσειδώνα. Διέθετε τον εαυτό της σε κάθε Θεό ή ήρωα που εκείνη επιθυμούσε και όχι σε αυτούς που την επιθυμούσαν. Σύμφωνα με τη μυθολογία η Αφροδίτη αν και ήταν παντρεμένη με τον Ήφαιστο, δεν ήταν πιστή και δεν ανήκε σε κανέναν παρά μόνο στον εαυτό της.
Η Αφροδίτη στο ωροσκόπιο είναι η κυριότερη ένδειξη της δυνατότητας που έχει ο άνθρωπος να συμβιώνει αλλά και να συνεργάζεται αρμονικά με τους άλλους. Γι αυτό συνδέεται τόσο με την αισθηματική ζωή του ανθρώπου όσο και με την κοινωνική του επιτυχία. Δείχνει την ανάγκη του ανθρώπου να ενωθεί με τους άλλους, τον τρόπο με τον οποίο συνδέεται, τι πραγματικά επιθυμεί, τι θεωρεί αρμονικό και τι ελπίζει να κερδίσει μέσα από τις κάθε είδους συναναστροφές. Περιγράφει τις ποιότητες τις οποίες βρίσκουμε ελκυστικές, απολαυστικές ή επιθυμητές, είτε αυτές βρίσκονται σε ένα άλλο πρόσωπο, σε ένα έργο τέχνης, σε ένα ωραίο βιβλίο ή στη φύση.
Σχετιζόμαστε με τους άλλους σύμφωνα με τις δικές μας αξίες, με τις δικές μας επιθυμίες, με το τι θέλουμε από τους άλλους, αλλά και με τι είμαστε έτοιμοι να δώσουμε. Μία καλά τοποθετημένη Αφροδίτη σε ένα ωροσκόπιο χαρίζει στον άνθρωπο καλλιτεχνικές τάσεις. Δεν έχει σημασία αν θα ακολουθήσει κάποιο επάγγελμα που να συνδέεται με τη φύση του πλανήτη π.χ. μόδα, αισθητική, διακόσμηση, μουσική κ.α. αλλά μπορεί να συμβάλλει στη διαμόρφωση μιας βελτιωμένης προσωπικότητας που θα αρέσει στους άλλους και στον εαυτό του. Δείχνει την αισθητική αντίληψη του ανθρώπου που καθορίζει την ποιότητα της έκφρασής του αλλά και την ποιότητα των σχέσεων ή των πραγμάτων από τα οποία έλκεται.
Βέβαια εδώ θα δώσουμε κάποια γενικά χαρακτηριστικά του πλανήτη σε κάθε ζώδιο, αφού το πώς λειτουργεί, το πώς εμείς βιώνουμε και εκφράζουμε την Αφροδίτη δεν εξαρτάται μόνο από την παρουσία της σε κάποιο συγκεκριμένο ζώδιο αλλά και σε ποιόν οίκο βρίσκεται τοποθετημένη, ποιους οίκους κυβερνάει και τι όψεις δέχεται από τους υπόλοιπους πλανήτες.
Μύθοι σχετικοί με τη γέννησή της υπάρχουν πολλοί.
Ο πιο παλαιός από αυτούς την παρουσιάζει ως κόρη του Δία και της Διώνης και λέει πως αυτή ήταν η Αφροδίτη Πάνδημος, που εξουσίαζε και την Κύπρο.
Σε άλλες πηγές η Αφροδίτη αναφέρεται ως κόρη του Κρόνου ή ως κόρη του Ωκεανού και της Θέτιδας,
Σε άλλες πηγές αναφέρεται ως κόρη του Ουρανού και της Γαίας ή της Θέτιδας ή της Ρέας ή της Τέμιδας, ή ακόμη κόρη του Κύπρου και της Συρίας.
Κατά τον Κικέρωνα η Κύπρις ήταν μια από τέσσερις υπάρχουσες Αφροδίτες και ονομαζόταν Αφροδίτη - Αστάρτη, την παρουσίαζαν δε ως κόρη της Συρίας και του Κύπρου και ερωμένη του Άδωνη.
Πιο γνωστοί είναι οι μύθοι που θέλουν την Αφροδίτη να είναι κόρη του Ουρανού και της θάλασσας. Κατά τον Ησίοδο, η Αφροδίτη γεννήθηκε από τον αφρό της θάλασσας και η θάλασσα είχε γονιμοποιηθεί από τα γεννητικά όργανα του Ουρανού που έπεσαν σε αυτήν όταν τον ακρωτηρίασε ο γιος του Κρόνος. Όταν γεννήθηκε η θεά, άρχισε την περιήγησή της στη θάλασσα. Αρχικά οι άνεμοι και τα κύματα την έσπρωξαν προς τα Κύθηρα και μετά στην Κύπρο, όπου και βγήκε στη ξηρά. Τότε στο μέρος εκείνο άρχισαν να βλαστάνουν και να ανθίζουν λουλούδια, ως χαιρετισμός στη νεογέννητη θεά. Η Αφροδίτη έμεινε για λίγο στην Κύπρο και μετά άρχισε νέα περιήγηση στη θάλασσα, μέχρι που έφτασε στη Λακωνία όπου και εγκαταστάθηκε αρχικά.
Διαφορετικά παρουσιάζει τη γέννηση της θεάς ο έκτος Ομηρικός Ύμνος: Η Αφροδίτη, αναφέρει, γεννήθηκε από τον αφρό της θάλασσας κοντά στην Κύπρο. Ο δυτικός άνεμος, ο Ζέφυρος, την έσπρωξε προς το νησί, όπου την υποδέχτηκαν οι Ώρες. Και αφού αυτές την έλουσαν, την έντυσαν με ωραίο πέπλο, τη στόλισαν με χρυσό διάδημα και σκουλαρίκια και περιδέραιο, την συνόδευσαν στον Όλυμπο.
Σύμφωνα με τον ομηρικό μύθο γεννήθηκε σε μια ακτή της Πάφου στην Κύπρο. Σπρωγμένη από τον Ζέφυρο στη θάλασσα, η θεά καλλωπίστηκε από τις θεραπαινίδες της Ώρες και μεταφέρθηκε στον Όλυμπο, όπου παρουσιάστηκε στον Δία και τους υπόλοιπους θεούς. Σύμφωνα με την εκδοχή του Ησίοδου, η Αφροδίτη είναι αρχέγονη θεότητα και γεννήθηκε από τον αφρό που δημιούργησαν τα γεννητικά όργανα του Ουρανού καθώς έπεφταν στην θάλασσα, μετά τον ακρωτηριασμό του από τον Κρόνο. Πάλι με τη βοήθεια του Ζέφυρου ταξίδευσε στον απέραντο Ωκεανό. Πέρασε από τα Κύθηρα και κατόπιν κατευθύνθηκε στην Κύπρο.
Η Αφροδίτη ως Ολύμπια
Μετά την γέννησή της η Αφροδίτη παρουσιάστηκε στο συμπόσιο των αθανάτων, στον Όλυμπο, που γοητευμένοι από το κάλλος της την αποδέχθηκαν ως Ολύμπια και της χάρισαν μια από τις πρώτες θέσεις μεταξύ τους. Εκεί η θεά νυμφεύθηκε τον Ήφαιστο, θεό του πυρός και της μεταλλουργίας, και ως γαμήλιο δώρο ο Δίας της δώρισε μια μαγική ζώνη που της προσέδινε μοναδική γοητεία και ακατανίκητη ερωτική έλξη.
Σχέσεις με θεούς
Με τον Άρη, απέκτησε τον Ίμερο, τον Έρωτα, τον Δείμο και τον Φόβο.
- Με τον Ποσειδώνα απέκτησε τον Έρυκα, που έδωσε το όνομά του στο ομώνυμο όρος της Σικελίας και τη Ρόδο,
- Με τον Διόνυσο, χάρη στη μαγική μεσολάβηση της Ήρας, απέκτησε τον Πρίαπο.
- Με τον Ερμή γέννησε τον Ερμαφρόδιτο.
Σχέσεις με θνητούς
Με τον Άδωνη με τον οποίο απέκτησε δύο τέκνα: Τη Βερόη και το Γόλγο, μυθικό ιδρυτή της ομώνυμης κυπριακής πόλης.
- Άλλος μύθος αναφέρει ότι ο μυθικός βασιλέας της Κύπρου Πυγμαλίων τόσο ερωτεύτηκε την Αφροδίτη ώστε κατασκεύασε ένα άγαλμά της από ελεφαντόδοντο και άρχισε να ικετεύει τη θεά να του δώσει ζωή. Η Αφροδίτη εισάκουσε την παράκλησή του και έδωσε ζωή στο άγαλμα που ονομάστηκε Γαλάτεια. Από το δεσμό του Πυγμαλίωνα με τη Γαλάτεια - Αφροδίτη γεννήθηκαν ο Πάφος, οικιστής της πανάρχαιης Πάφου, και η Μεθάρμη.
- Άλλοι μύθοι φέρουν και το μυθικό βασιλέα της Πάφου Κινύρα ως εραστή της Αφροδίτης.
- Με τον Αγχίση απέκτησε τον Αινεία.
Συνοδοί
Ως συνοδεία της θεάς αναφέρονται οι Ώρες και οι Χάριτες και ο πτερωτός Έρως. Άλλες φορές πάλι συνοδεύεται από τον Πόθο, τον Αντέρωνα, τον Ίμερο και τον Πάνα. Από τους κύριους θεούς τη συντροφεύουν ο Ήφαιστος, ο Άρης, ο Ερμής, ο Ποσειδών, ακόμη και ο Άδης.
Επωνυμίες
Τα λατρευτικά της επίθετα είναι εκατοντάδες. Η Οδύσσεια την αναφέρει ως "Παφία". Η Ιλιάδα αναφέρει το Κύπρις ως το πιο κοινό επίθετό της. Ό Ησίοδος την αναφέρει ως Κυπρογενή και Κυθηρεία.
- Επειδή γεννήθηκε από τη θάλασσα, η θεά πήρε πλήθος επιθέτων που σχετίζονταν με αυτήν: Ουρανία, Πάνδημος, Αναδυομένη, Ευπλοία, Ποντία, Πελαγία, Λιμενία. - Τη σχέση της εξάλλου με τη φύση και τη βλάστηση της προσέδωσε τα επίθετα Ανθεία, Ιεροκηπία, Αφροδίτη εν κήποις κ.α.
- Στο ρωμαϊκό κόσμο η Αφροδίτη προσαρμόζεται και δέχεται επιδράσεις από την Τuran, θεά των Ετρούσκων. Η Venus γίνεται πολύ σημαντική θεότητα από τον 3ο π.Χ. αιώνα στη Ρώμη, όπου και λατρεύεται επίσης με πολλά επίθετα, όπως Felix, Victrix, Fisica, Marina.
Προέλευση της Αφροδίτης
Άρης και Αφροδίτη.
Όσον αφορά στην προέλευση της λατρείας της Αφροδίτης στην αρχαία Ελλάδα, υπάρχει ένα θέμα. Ενώ η θεά ήδη ασφαλώς επιβεβαιώνεται στην πρώιμη επική λογοτεχνία, το όνομά της δεν υπάρχει στη μυκηναϊκή θρησκεία, όπως τουλάχιστον μας γίνεται γνωστή από τις πινακίδες της Γραμμικής Γραφής Β'. Πιθανότατα η λατρεία της θεάς ήρθε στην Ελλάδα στην περίοδο 1200 - 800 π.Χ. Ο Μπάρκερτ, θεωρεί πως η προέλευση της Αφροδίτης παραμένει σκοτεινή, όπως και το όνομά της»
Η αναζήτησή μας για την προέλευση της Αφροδίτης δεν σταματά στην Κύπρο, στο γνωστό σημείο σύντηξης των ασιατικών θρησκευτικών αντιλήψεων. Σχεδόν όλοι οι κορυφαίοι μελετητές συναινούν ότι η λατρεία της Αφροδίτης έφθασε αρχικά στην Ελλάδα από την Εγγύ Ανατολή: «Πίσω από τη μορφή της Αφροδίτης στέκει καθαρά η σημιτική θεά της αγάπης, η Ιστάρ (Αστάρτη), βασίλισσα του ουρανού και εταίρα ταυτόχρονα». Αυτή η άποψη υποστηρίζεται από τους ίδιους τους Έλληνες.
Ο Παυσανίας είχε την ακόλουθη άποψη: "Οι Ασσύριοι ήταν οι πρώτοι από την ανθρώπινη φυλή που λάτρεψαν την "Αφροδίτη Ουρανία", κατόπιν ο λαός της Πάφου, στην Κύπρο, και των Φοινίκων στην Παλαιστίνη και ο λαός των Κυθήρων, που παρέλαβε τη λατρεία της από τους Φοίνικες».
Ο Μπάρκερτ υποδεικνύει ότι η Αφροδίτη έχει πολλά κοινά χαρακτηριστικά με την Ιστάρ. Και οι δύο απεικονίζονται ως θεές της αγάπης και συνδέονται με ιεροτελεστίες της πορνείας. Η Αφροδίτη, όπως και η Ιστάρ, απεικονιζόταν οπλισμένη και την επικαλούνταν ως εγγυήτρια της νίκης.
Συγγενικές θεότητες
Οι ιδιότητες της θεάς αποδεικνύουν την ομοιότητά της με διάφορες ανατολικές (σημιτικές) θεότητες, όπως η συριακή Ashera, η Βαβυλωνιακή Ιστάρεια (Ishtar) και η φοινικική Αστάρτη (Ashtarte).
Η ιδέα για την ύπαρξη μιας θεότητας με τέτοιες ιδιότητες υπολογίζεται ότι εμφανίσθηκε γύρω στην 4η χιλιετία π.Χ., πρώτα στους Σουμερίους με την Ινάννεια (Inanna) και μετά σε άλλους λαούς της Ανατολής, όπου έλαβε και τα γενικά της χαρακτηριστικά ως θεά του έρωτα και της γονιμότητας. Με αυτή τη μορφή διαδόθηκε σε άλλους πολιτισμούς όπου, εξ' αιτίας των διαφόρων σημαντικών θρησκευτικών αναγκών ενώθηκε με άλλες θεότητες, κυρίως της φύσης και της βλάστησης. Έτσι, υπολογίζεται ότι εμφανίσθηκε και η Αφροδίτη, τη 2η χιλιετία π.Χ.
Όσον αφορά τον τόπο της γέννησής της (πέρα από τον μύθο), σύγχρονοι ερευνητές θεωρούν πιθανή τη Μικρά Ασία, και ακόμη πιο πιθανή την Κύπρο, εξ' αιτίας της γεωγραφικής κυρίως θέσης της τελευταίας και της ύπαρξης σε αυτήν πολλών ελληνικών θεοτήτων. Στην Ελλάδα η λατρεία της Αφροδίτης μεταφέρθηκε από την Κύπρο, και εκεί πήρε από τους Έλληνες την τελική μορφή και υπόστασή της.
Λατρεία
Στον ελληνικό κόσμο η πολύπλευρη υπόσταση της θεάς Αφροδίτης την τοποθέτησε σε μια από τις πρώτες θέσεις του ελληνικού πανθέου και την έφερε βαθιά στη συνείδηση του λαού στην τέχνη και στη λογοτεχνία του. Η λατρεία της Αφροδίτης έπαιξε σημαντικό ρόλο στη θρησκευτική ζωή των Ελλήνων, όπως και άλλων λαών.
Ιστορία της Λατρείας
H Ολύμπια θεά Αφροδίτη
Οι προσφορές και οι τελετές προς την Κύπριδα φανερώνουν τις πολλές της ιδιότητες. Η αρχαιότερη ιδιότητά της ήταν εκείνη της θεάς της βλάστησης και της αφθονίας, στην οποία πρόσφεραν βότανα, λουλούδια, φυτά και καρπούς . Η Αφροδίτη πήρε στοιχεία μιας πανάρχαιας εντόπιας θεότητας, της οποίας η λατρεία υπήρχε στη Χοιροκοιτία τουλάχιστον κατά την 6η χιλιετία π.Χ.
Στη Νεολιθική Εποχή η λατρεία τέτοιας θεότητας ήταν διαδεδομένη και συνδεόταν, μεταξύ άλλων, με το σημαντικό ρόλο της γυναίκας. Με την ανακάλυψη του χαλκού οι συνθήκες άλλαξαν κατασκευάστηκαν καινούρια εργαλεία και όπλα και η παλαιά λατρεία της νεολιθικής θεότητας συμπληρώθηκε με καινούρια στοιχεία, όπως οι προσφορές ζώων. Τώρα η θεά της βλάστησης και της αφθονίας παίρνει και άλλα χαρακτηριστικά, όπως η ιδιότητα της θεάς της γονιμότητας και του έρωτα. Οι προσφορές επίσης αυξάνονται, αφού προστίθενται σε αυτές ζώα και πτηνά.
Κατά τη 2η χιλιετία π.Χ. με την επίδραση της Ανατολής, εισάγεται στη λατρεία της θεάς και το οργιαστικό στοιχείο, το οποίο παίρνει τη μορφή της ιερής πορνείας.
Από αυτή την άποψη η Αφροδίτη έχει πολλές ομοιότητες με τις ανατολικές θεότητες Αστάρτη (Ιshtar), Κυβέλη (Kybele), Άθωρ (Hathor).
Επίσης κατά τη 2η Xιλιετία π.Χ. η λατρεία της Αφροδίτης συμπληρώνεται με νέα στοιχεία όπως η λατρεία των δέντρων και οι τελετουργικοί χοροί. Οι τελετές και οι προσφορές παρουσιάζουν ακόμη και τη σημαντική ιδιότητα της Αφροδίτης ως θεάς της Φύσης και των στοιχείων της: του Ύδατος, της Γης, του Αέρα και του Πυρός.
Λατρευτικά Σύμβολα
Ένα από τα κύρια σύμβολα της Αφροδίτης ήταν ο φαλλός, σύμβολο της γονιμότητας και του έρωτα, που λατρευόταν ως ιερή πέτρα. Επίσης την θεά της γονιμότητας συμβόλιζαν ο τράγος, το περιστέρι, η μυρτιά και το ρόδο. Οι ανεμώνες και τα τριαντάφυλλα ήταν τα σύμβολα της θεάς του έρωτα και ταυτόχρονα της βλάστησης.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου