Τρίτη 10 Μαρτίου 2015

ΠΑΤΡΟΚΛΟΣ


Ο Πάτροκλος (αρχ.ελλ. Πάτροκλος ή Πατροκλῆς < πατῆρ + κλέος (δόξα), "η δόξα του πατέρα, αυτός που δοξάζει τον πατέρα του" ήταν γιος του Μενοίτιου και εγγονός του Άκτορα και της Αίγινας εξ ου και Ακτορίδης επονομαζόμενος.

Ήταν ο επιστήθιος και ο μοναδικός φίλος του Αχιλλέα, του οποίου ο παππούς, ο Αιακός, ήταν γιος της Αίγινας όπως και ο Μενοίτιος.

Όταν ήταν ακόμη μικρό παιδί και ζούσε στην ιδιαίτερη πατρίδα του, τον Οπούντα της Λοκρίδας, σκότωσε πάνω στο παιχνίδι ένα συνομήλικό του αρχοντόπουλο, τον Κλησώνυμο, το γιο του Αμφιδάμαντα.

Αν και ήταν ανήλικος, ο Πάτροκλος έπρεπε να φύγει από τον τόπο του, γιατί τον βάραινε το αίμα του νεκρού. Έτσι ο πατέρας του τον έφερε στον Πηλέα, που τον ανάθρεψε μαζί με τον Αχιλλέα σαν δικό του παιδί.

Κατά την Ιλιάδα του Ομήρου ο Πάτροκλος συμμετείχε στον Τρωικό Πόλεμο είτε ως φίλος του Αχιλλέα, είτε και ως πρώην μνηστήρας της Ελένης (κατ΄ άλλο μύθο) στον οποίο μάχονταν με ιδιαίτερο θάρρος και τόλμη μέχρι που ο Αχιλλέας, λόγω της γνωστής προστριβής του με τον Αγαμέμνονα αποσύρθηκε στο στρατόπεδό του.

Όταν όμως οι Αχαιοί πιέζονταν δεινά από τους Τρώες, ο Πάτροκλος ζήτησε από τον Αχιλλέα να περιβληθεί αυτός την πανοπλία εκείνου προσδοκώντας ότι θα εκφόβιζε τους Τρώες. Φορώντας λοιπόν την πανοπλία του αδελφικού του φίλου Αχιλλέα και θέλοντας να δώσει μια καλύτερη τύχη στη μάχη εναντίον των Τρώων, επιτίθεται επικεφαλής των Μυρμιδόνων. Στη δραματική εκείνη φάση του αγώνα όπου οι Τρώες είχαν φθάσει στα πλοία των Αχαιών και ήταν έτοιμοι να τα πυρπολήσουν, η θυελλώδης ορμή του Πατρόκλου τους ανάγκασε να επιστρέψουν σχεδόν άτακτα στα τείχη τους. Κατά τη διάρκεια όμως της τρίτης εφόδου που επιχείρησε ο Πάτροκλος για την άλωση της Τροίας ξαφνικά χτυπήθηκε από τον Απόλλωνα και καταλήφθηκε από σκοτοδίνη με συνέπεια να περιέλθει σε κατάσταση αναισθησίας. Στην κατάσταση αυτή πρώτος τον έπληξε ο Εύφορβος εκ των όπισθεν και δεύτερος που επεχείρησε και το θανατηφόρο κτύπημα ήταν ο Έκτορας ο οποίος και στη συνέχεια έγινε κύριος της πανοπλίας του Αχιλλέα. Ακολούθησε σκληρή πάλη Αχαιών και Τρώων πάνω από τη σορό του Πατρόκλου, η οποία και τελικά περιήλθε στα χέρια των πρώτων που τη μετέφεραν στη σκηνή του Αχιλλέα. 



Η θλίψη του Αχιλλέα για το χαμό του επιστήθιου φίλου του ήταν μεγάλη, θρηνώντας δε και ολοφυρόμενος ορκίσθηκε στον εαυτό του εκδίκηση. Η μητέρα του Αχιλλέα, η Θέτις, προφύλαξε το πτώμα του νεκρού Πατρόκλου από την αποσύνθεση ρίχνοντας σ' αυτό αμβροσία, μέχρι που ο Αχιλλέας εκδικούμενος φόνευσε τον Έκτορα και έσυρε το σώμα του με το άρμα του. Στη συνέχεια ο Αχιλλέας έκαψε το νεκρό Πάτροκλο με όλες τις ελληνικές επιτάφιες τιμές. Η δε σποδός του νεκρού συλλέχθηκε σε χρυσή υδρία, δώρο του θεού Διονύσου στη Θέτιδα, το οποίο και απέθεσε στη βάση τύμβου που ανήγειρε, στον οποίο και αργότερα τοποθετήθηκαν και τα λείψανα του Αχιλλέα.

Τέλος οργανώθηκαν λαμπροί επιτάφιοι αγώνες προς τιμήν του Πατρόκλου τα λεγόμενα ἄθλα ἐπὶ Πατρόκλῳ τα οποία και περιγράφονται στη ραψωδία Ψ της Ιλιάδας.

Ο Όμηρος στην Οδύσσεια περιγράφει επίσης τη συνάντηση του Αχιλλέα και του Πατρόκλου στον Άδη. Κατά δε μια άλλη άποψη του Παυσανία οι δύο ήρωες της Ελληνικής Μυθολογίας συνέχισαν και μετά το θάνατο να ζουν μαζί στη νήσο Λεύκη (Παυσ. ΙΙΙ,19-2).

ΑΜΦΙΤΡΥΩΝ



Στην ελληνική μυθολογία ο Αμφιτρύωνας (Αμφιτρύων) ήταν γιος του Αλκαίου, βασιλιά της Τίρυνθας, και της Αστυδάμειας (ή Λυσιμάχης ή Λαονόμης). Επομένως ο Αμφιτρύωνας ήταν εγγονός του ήρωα Περσέα. Από τον πατέρα του κληρονόμησε τον θρόνο της Τίρυνθας και από τον πεθερό του Ηλεκτρύωνα τον θρόνο των Μυκηνών.

Κυνηγώντας κάποτε ο Αμφιτρύωνας με ένα χοντρό ρόπαλο κάποιο βόδι, σκότωσε κατά λάθος τον Ηλεκτρύωνα, οπότε ο θείος του Σθένελος βρήκε αφορμή να τον διώξει και να σφετερισθεί ο ίδιος τους δύο θρόνους, της Τίρυνθας και των Μυκηνών. Ο Αμφιτρύωνας τότε κατέφυγε στη Θήβα μαζί με τη σύζυγό του Αλκμήνη και τον ετεροθαλή αδελφό τηςΛικύμνιο. Ο βασιλιάς των Θηβών Κρέοντας τους υποδέχθηκε καλά, καθάρισε από το μίασμα του φόνου, με ειδική τελετή, τον Αμφιτρύωνα και έκανε γαμβρό του τον Λικύμνιο. Αλλά και ο Αμφιτρύωνας εξυπηρέτησε τον Κρέοντα λυτρώνοντας τη Θήβα από την τρομερή αλεπού Τευμασία με τον ακατανίκητο σκύλο του.

Οι παραπάνω θα ζούσαν ήρεμα όλη την υπόλοιπη ζωή τους στη Θήβα, αν η Αλκμήνη δεν ζητούσε από τον Αμφιτρύωνα να εκστρατεύσει κατά των Τηλεβοών ή Ταφίων για να τους εκδικηθεί επειδή είχαν σκοτώσει όλα της τα αδέλφια εκτός από τον Λικύμνιο. Με αυτό τον όρο εξάλλου του είχε δώσει την Αλκμήνη ως σύζυγο σε «λευκό γάμο» ο Ηλεκτρύων, δηλαδή να μη την αγγίξει προτού εκδικηθεί τους Ταφίους. Ο Αμφιτρύων αναγκάσθηκε τότε να εκστρατεύσει κατά των Τηλεβοών με συμμάχους τον βασιλιά του Θορικού Αττικής Κέφαλο, τον βασιλιά των Φωκέων Πανοπέα, τον βασιλιά του Άργους Έλειο και τον ίδιο τον Κρέοντα. Η συμμαχία αυτή κατενίκησε τους Τηλεβόες , και σύμφωνα με τον Απολλώδωρο το πέτυχε με την βοήθεια της Κομαιθούς κόρης του βασιλιά Πετρέλαου, η οποία τον είχε ερωτευτεί (Ηρόδοτος Ε 59, Πινδ. Νεμ. Χ 14, Απολλόδωρος Β 4-7).

Στο μεταξύ όμως, μέσα στο ίδιο το σπίτι του Αμφιτρύωνα συνέβαινε κάτι που δεν θα το φανταζόταν: Ο θεός Δίας, έχοντας πάρει τη μορφή του Αμφιτρύωνα, παραπλάνησε την Αλκμήνη και κοιμήθηκε μαζί της τρεις ολόκληρες νύκτες, ή μάλλον διέταξε τον Ήλιο να μη βγει για δύο ημέρες, τριπλασιάζοντας έτσι τη διάρκεια μιας νύκτας, ώστε να απολαύσει τον έρωτά του καλύτερα. Επιστρέφοντας ο πραγματικός σύζυγος την επόμενη ημέρα από την εκστρατεία, δεν βρήκε την Αλκμήνη όσο «θερμή» την περίμενε ύστερα από την πολύμηνη απουσία του. Ακούγοντας μάλιστα τις εξηγήσεις της υποψιάσθηκε εύλογα απιστία και απεφάσισε να την κάψει ζωντανή. Αλλά ο Δίας έσβησε με μία καταρρακτώδη βροχή την πυρά και ο Αμφιτρύωνας πείσθηκε τελικώς για ό,τι πραγματικά είχε γίνει, ύστερα και από σχετικές διαβεβαιώσεις του μάντη Τειρεσία. Μετά από εννέα μήνες η Αλκμήνη γέννησε τον Ηρακλή και τον Ιφικλή. Ο πρώτος ήταν γιος του Δία (αφού νήπιο κιόλας στην κούνια του κατόρθωσε να πνίξει δύο φίδια), ενώ ο δεύτερος του Αμφιτρύωνα. Ο Απολλόδωρος αναφέρει (Β 4, 11) ότι ο Αμφιτρύωνας σκοτώθηκε πολεμώντας κατά των Μινυών.

Κυριακή 8 Μαρτίου 2015

ΗΛΕΚΤΡΥΩΝ Ο ΓΙΟΣ ΤΟΥ ΠΕΡΣΕΑ




Στην ελληνική μυθολογία ο Ηλεκτρύωνας (Ηλεκτρύων) ήταν γιος του ήρωα Περσέα και της Ανδρομέδας. Υπήρξε πατέρας της Αλκμήνης και συνεπώς παππούς του μέγιστου των ηρώων της ελληνικής μυθολογίας, του Ηρακλή. Επίσης, αδέλφια του ήταν οι Αλκαίος, Σθένελος και Μήστορας.
Ο Ηλεκτρύωνας είχε για σύζυγό του την Ευρυδίκη ή Λυσιδίκη (αμφότερες ήταν κόρες του Πέλοπα) και απέκτησαν μαζί, εκτός από την Αλκμήνη, τους Αμφίμαχο, Αρχέλαο,Γοργόφονο, Κελαινέα, Λυσίνομο, Φιλόνομο και Χειρίμαχο.
Ο Ηλεκτρύωνας είχε και ένα εξώγαμο τέκνο, τον Λικύμνιο, με μια γυναίκα από τη Φρυγία, τη Μιδέα. Μία άλλη εκδοχή ωστόσο, αναφέρει ότι σύζυγος του Ηλεκτρύωνα ήταν η Αναξώ, κόρη του Αλκαίου, δηλαδή η ανιψιά του.
Σύμφωνα με τον Απολλόδωρο (Β 4,6) ο Ηλεκτρύων, ως βασιλιάς των Μυκηνών, ήρθε σε προστριβές με τους γιους του Πτερελάου, που του έκλεψαν αγελάδες. Στους άρπαγες αντιστάθηκαν οι γιοί του Ηλεκτρύωνα, οι οποίοι όμως σκοτώθηκαν στη συμπλοκή που ακολούθησε, όλοι εκτός από τον Λικύμνιο. Τότε ο τραγικός πατέρας εξεστράτευσε κατά των Τηλεβοών. Φεύγοντας, πάντρεψε τη μοναχοκόρη του με τον Αμφιτρύωνα. Αλλά όταν ο Ηλεκτρύωνας επέστρεψε κάποτε από την εκστρατεία με τις αγελάδες, ο Αμφιτρύωνας τον σκότωσε κατά λάθος ρίχνοντάς του το βαρύ του ρόπαλο. Τότε ο Σθένελος ανέλαβε τον θρόνο των Μυκηνών και εξόρισε τον Αμφιτρύωνα.

Ο ΠΕΡΣΕΑΣ



Ο Περσέας ήταν γιος του Δία και της Δανάης. Ο πατέρας της Δανάης, βασιλιάς του Άργους, Ακρίσιος, είχε λάβει έναν χρησμό, ότι θα τον σκότωνε ο γιος της κόρης του.
Ο Ακρίσιος, φοβούμενος ότι ο χρησμός θα βγει αληθινός, φυλάκισε την Δανάη σε ένα υπόγειο δωμάτιο και έκανε βέβαιο ότι κανένας άνδρας δεν θα μπορούσε να την πλησιάσει. Ο Δίας όμως, ο οποίος είχε γοητευθεί από την ομορφιά και τις αρετές της Δανάης, μεταμορφωμένος σε χρυσή βροχή, μπήκε στην φυλακή της. Η Δανάη μετά από αυτό το γεγονός έφερε στον κόσμο ένα αγόρι, τον Περσέα. Η Δανάη προσπάθησε να κρύψει το παιδί από τον πατέρα της, αλλά όταν ο Ακρίσιος το έμαθε, έβαλε την κόρη του και το παιδί σε ένα ξύλινο κιβώτιο και το πέταξε στην θάλασσα. Τα κύματα έφεραν το κιβώτιο στο νησί της Σερίφου, όπου ο ψαράς Δίκτυς το έφερε στο νησί με τα δίκτυα του και πήρε την Δανάη και τον Περσέα υπό την προστασία του. Ο αδελφός του Δίκτυ και βασιλιάς της Σερίφου, Πολυδέκτης, ο οποίος είχε ερωτευθεί την Δανάη, έστειλε τον Περσέα, να του φέρει το κεφάλι της Μέδουσας, μια από τις τρεις Γοργόνες. Ο Περσέας με την βοήθεια της Αθηνάς, έφθασε στην Λιβύη, όπου βρήκε τις Γραίες, τρεις γυναίκες που μοιράζονταν ένα μάτι και ένα δόντι και ήταν αδελφές των Γοργόνων. Ο Περσέας ακολουθώντας τις οδηγίες της θεάς Αθηνάς, κατάφερε να τους πάρει το μάτι και το δόντι και τις ανάγκασε να του δείξουν τον δρόμο για τις Νύμφες. Αυτές πρόθυμα του έδωσαν τα φτερωτά σανδάλια, την περικεφαλαία του Άδη, η οποία έκανε αυτόν που την φορούσε αόρατο και τον μαγικό σάκο. Ο Περσέας με τα φτερωτά σανδάλια του έφθασε στις ακτές του Ωκεανού, όπου βρήκε τις Γοργόνες να κοιμούνται. Επειδή μια ματιά των Γοργόνων μεταμόρφωνε τους άνδρες σε πέτρα, ο Περσέας χρησιμοποιώντας την ασπίδα του σαν καθρέφτη, με μια γρήγορη κίνηση του σπαθιού που του είχε δώσει ο θεός Ερμής, έκοψε το κεφάλι της Γοργόνας Μέδουσας και το πέταξε μέσα στο μαγικό του σάκο. Αμέσως από τον κομμένο λαιμό ξεπήδησε το φτερωτό άλογο Πήγασος. Οι άλλες δυο Γοργόνες κατεδίωξαν τον Περσέα, ο οποίος ξέφυγε με την βοήθεια της περικεφαλαίας του και έφθασε στην Αιθιοπία. Στην Αιθιοπία, ελευθέρωσε την Ανδρομέδα από το θαλάσσιο τέρας, το οποίο είχε στείλει ο Ποσειδών.  Ο Περσέας το σκότωσε και επέστρεψε μαζί της στην Σέριφο. Στον γυρισμό, μαθαίνοντας ότι κατά την διάρκεια της απουσίας του ο βασιλιάς Πολυδέκτης πίεζε την μητέρα του να τον παντρευτεί, έβγαλε το κεφάλι της Μέδουσας έξω από τον σάκο του και μεταμόρφωσε αυτόν και τους φίλους του σε πέτρες. Ο Περσέας ανέβασε στον θρόνο τον αδελφό του Πολυδέκτη, τον Δίκτυ και έδωσε τα δώρα των Νυμφών στον Ερμή. Το κεφάλι της Μέδουσας το πρόσφερε στην θεά Αθηνά, η οποία το έβαλε στο κέντρο της ασπίδας της. Ο Περσέας με την γυναίκα του Ανδρομέδα και την μητέρα του, επέστρεψαν στο Άργος. Στο μεταξύ, ο βασιλιάς Ακρίσιος φοβούμενος τον χρησμό, για να αποφύγει τον Περσέα, είχε πάει στην Λάρισα της Θεσσαλίας. Όταν ο Περσέας βρήκε τον Ακρίσιο, του έδωσε τον λόγο του, ότι δεν επρόκειτο να του κάνει κακό και τον έπεισε να γυρίσει στο Άργος.  Πριν να αναχωρήσουν, ο Περσέας έλαβε μέρος σε αγώνες και κατά λάθος σκότωσε τον Ακρίσιο, όταν έριξε τον δίσκο. Έθαψε τον παππού του με τιμές και επειδή δεν ήθελε να τον διαδεχθεί στον θρόνο του, έκανε συμφωνία με τον Μεγαπένθη, γιο του Προίτου, να ανταλλάξουν τα βασίλεια τους. Έτσι πήρε το βασίλειο της Τύρινθος αντί του Άργους και αργότερα έκτισε τις Μυκήνες.

Τρίτη 10 Δεκεμβρίου 2013

Ο αρχαιολογικός χώρος και ο Ναός του Απόλλωνος Ζωστήρος στον "Αστέρα" Βουλιαγμένης

Ο Ναός του Απόλλωνος 
Εκεί όπου σήμερα οι παραθεριστές απολαμβάνουν την ηρεμία του τοπίου με την πυκνή βλάστηση και την ευεργετική αύρα της θάλασσας κάποτε, στο βαθύ παρελθόν, οι άνθρωποι έφτιαχναν τα σπίτια τους, ιδρύοντας μικρές εγκαταστάσεις και εκμεταλλευόμενοι- τότε, όπως και τώρα τα πλεονεκτήματα της συγκεκριμένης θέσης. Στην ίδια περιοχή, στον «Αστέρα» της Βουλιαγμένης δηλαδή, η οποία κατακλύζεται καθημερινά από λουομένους και όπου οι εξωστρεφείς δραστηριότητες έχουν τον πρώτο λόγο, οι αρχαίοι είχαν ιδρύσει το ιερό τους. Αφιερωμένο στον Απόλλωνα Ζωστήρα τελούσε σε διαρκή «συνομιλία» με το μεγάλο ιερό των Κυκλάδων τη Δήλο, όπου η λατρεία του θεού ήταν στο απόγειό της. Και από τη σημερινή παραλία έφευγαν γεμάτα πιστούς τα πλοία της αρχαιότητας προκειμένου να φθάσουν στο νησί. 

Ο Ναός του Απόλλωνος σήμερα, παρά την υποτιθέμενη πρόβλεψη για αναστήλωσή του
Το γεγονός ότι η περιφραγμένη έκταση των 278 στρεμμάτων του «Αστέρα» περιλαμβάνει σημαντικές αρχαιότητες είναι γνωστό. Το 2008 όμως είχαμε μία νέα αποκάλυψη: ανάμεσα στις καμπάνες του συγκροτήματος ήρθαν στο φως προϊστορικές αρχαιότητες: μια εγκατάσταση της πρωτοελλαδικής εποχής (3η χιλιετία π.Χ.), με άκρως ενδιαφέροντα ευρήματα. Και πάνω της ακριβώς άλλα κτίρια, της κλασικής εποχής αυτά. 

Ειδώλια μεταξύ των οποίων και δύο που έχουν το σχήμα φαλλού, ένας μικροσκοπικός πέλεκυς από πράσινο λίθο, σμίλες, πληθώρα λίθινων εργαλείων, απολεπίσματα και λεπίδες οψιανού και βέβαια άφθονη κεραμική βρίσκονται ανάμεσα στα ευρήματα της προϊστορικής εποχής, που ήρθαν στο φως κατά τις ανασκαφές που έγιναν στην κατάφυτη περιοχή των καμπανών του Αστέρα ΑΕ. Το αίτημα της εταιρείας «Αστέρας ΑΕ» προς την ΚΣτ΄ Εφορεία Αρχαιοτήτων ανέφερε το εξής: άδεια για την ανακαίνιση εγκαταστάσεών του (είσοδο και καμπάνες) και για την τοποθέτηση υπόγειων δικτύων πυρόσβεσης, ηλεκτροδότησης και υδροδότησης. Και στις δύο περιπτώσεις ήταν αναμενόμενο ότι θα εντοπισθούν αρχαία. Οπως και συνέβη. 

Υπό την επίβλεψη των αρχαιολόγων κ. Γιάννου Κουράγιου και των κυριών Μαίρης Γιαμαλίδη και Λίνας Μακραδήμα ανοίχτηκαν σε διάρκεια τεσσάρων μηνών 40 αρχαιολογικά σκάμματα, διαστάσεων 5Χ5 μέτρα το καθένα. Οι συνθήκες ήταν δύσκολες καθώς οι ρίζες των πεύκων βρίσκονταν κυριολεκτικά μέσα στα αρχαία. Οπου όμως έρχονταν στο φως, τα κανάλια των δικτύων άλλαζαν πορεία προκειμένου να προστατευθούν και να διατηρηθούν οι αρχαιότητες. Η πρόβλεψη, άλλωστε, όπως επισημαίνει η προϊσταμένη της Εφορείας κυρία Εφη Λυγκούρη είναι να παραμείνουν ορατές και επισκέψιμες για το κοινό. 

Στην κορυφή χαμηλού λόφου, ο οποίος βρίσκεται στα ΒΑ της εισόδου του συγκροτήματος και σε θέση που επέτρεπε την πλήρη εποπτεία των θαλάσσιων δρόμων προς την Αττική, εντοπίσθηκαν τα αρχαία. Αρχικώς ήρθαν στο φως (αν και η φράση δεν είναι απόλυτα ακριβής, αφού τα αρχαία κατάλοιπα ήταν σχεδόν επιφανειακά, μερικά μάλιστα ορατά) δύο κτίρια του 5ου- 4ου αιώνα. Πολλοί οξυπύθμενοι αμφορείς αρκετοί από τους οποίους ανέπαφοι, άλλα χρηστικά αγγεία και ανάμεσά τους ένα μικρό τμήμα γραπτού ερυθρόμορφου στο οποίο απεικονίζεται ο Ηρακλής και μία γυναικεία μορφή βρέθηκαν στα δωμάτια των κτιρίων. Οι τοίχοι τους εξάλλου κατασκευασμένοι από αργούς λίθους σώζονται σε κάποια σημεία ως και σε ύψος ενός μέτρου. Το ενδιαφέρον όμως είναι ότι η μία εκ των οικιών χρησιμοποίησε τα οικιστικά κατάλοιπα προϊστορικών χρόνων προκειμένου να στηριχθεί πάνω τους, όπως φαίνονται από την ανασκαφή περιμετρικά της. 

                                             Οι κάτοικοι
1.Ακέραιο αρχαίο αγγείο όπως αποκαλύφθηκε μέσα στις ρίζες των δένδρων κατά την ανασκαφή στον λόφο του Λαιμού της Βουλιαγμένης 2.Τα αρχαία συνυπάρχουν με τις εγκαταστάσεις του ξενοδοχείου σε μια προσπάθεια ανάδειξής τους στα σημεία όπου εντοπίστηκαν
Τοίχοι που ορίζουν δρόμους και κτίρια, το ένα μάλιστα με εντυπωσιακές διαστάσεις αφού είναι 4,70Χ5 μέτρα ενώ στο κέντρο του υπάρχει η λίθινη βάση ενός κίονα για τη στήριξη της στέγης, έχουν αποκαλυφθεί στο σημείο αυτό. Μαζί με τα αντικείμενα της ίδιας εποχής που δείχνουν σαφώς μία εγκατάσταση της προϊστορικής εποχής. Την περιοχή του Λαιμού της Βουλιαγμένης επέλεξαν και αργότερα όμως στην αρχαϊκή εποχή οι κάτοικοι της περιοχής προκειμένου να ιδρύσουν το ιερό του δήμου τους: των Αιξωνίδων Αλών. Οπως σημειώνει ο Στράβων μάλιστα για τη συγκεκριμένη θέση «...μακρά άκρα πρώτη μετά τους Αιξωνέας, Ζωστήρ». Γιατί ο Απόλλων Ζωστήρ στον οποίο ήταν αφιερωμένο το ιερό μπορεί σήμερα να βρίσκεται μέσα σε τουριστικές εγκαταστάσεις και να είναι άγνωστος στο ευρύ κοινό, η σημασία του όμως υπήρξε τεράστια στην αρχαιότητα όπως δείχνει η εμβέλειά του σε ολόκληρη την Αττική, η απευθείας σύνδεσή του με το μεγάλο ιερό του θεού, στη Δήλο, αλλά και η δυνατότητα λόγω της θέσης του, για έλεγχο της θαλάσσιας περιοχής. Απόδειξη, οι δύο κυκλικοί πύργοι, οι οποίοι κτίσθηκαν τον 5ο αιώνα π.Χ. για την ασφαλή παρατήρηση της θάλασσας.

                                              Το έργο
Ειδώλια της προϊστορικής εποχής από τον «Αστέρα»
Η αναστήλωση του ναού με βάση το σωζόμενο υλικό του αποτελεί επόμενο στάδιο ενώ μαζί θα αναστηλωθούν και τα βάθρα από τα τρία αγάλματα θεών που βρίσκονταν στο εσωτερικό του (σε δύο από αυτά διασώζεται η αρχαϊκή επι γραφή: «ΗΑΛΑΙΕΙΣ ΑΝΕΘΕΣΑΝ»). Της Λητούς, του Απόλλωνα και της Αρτεμης. Η απομάκρυνση των επιγραφών όμως που βρέθηκαν στον ναό κρίνεται απαραίτητη λόγω του κινδύνου που διατρέχουν από τον θαλασσινό αέρα. Γι΄ αυτό και προβλέπεται η αντικατάστασή τους από αντίγραφα.

                                        Το μέλλον
Κατάλοιπα οικιών της κλασικής εποχής στον Αστέρα Βουλιαγμένης
Παιδιά του ορφανοτροφείου της Βουλιαγμένης που έπαιζαν, σκάβοντας στην παραλία, έφεραν στο φως το 1924 τον ναό του Απόλλωνα Ζωστήρα.

Το γεγονός δεν εμπόδισε την πολιτεία να παραχωρήσει την περιοχή, πολύ αργότερα τη δεκαετία του ΄60, για την εγκατάσταση του ξενοδοχείου στο πλαίσιο μιας επιθετικής τουριστικής πολιτικής η οποία απαιτούσε την ύπαρξη υποδομών υψηλών προδιαγραφών. Η κατασκευή του ξενοδοχείου σε έναν σπουδαίο αρχαιολογικό χώρο όπως αποδεικνύεται εκ των υστέρων μπορεί να χαρακτηρισθεί ατυχής για τα αρχαία.

Αλυτο ωστόσο παραμένει επί του παρόντος το ζήτημα της επίσκεψής τους αφού αυτή μπορεί να γίνει μόνο μέσω της εισόδου του συγκροτήματος και με την καταβολή του απαιτούμενου εισιτηρίου το οποίο είναι ιδιαίτερα υψηλό. 

Σήμερα ο Ναός και όλος ο αρχαιολογικός χώρος βρίσκεται ενώπιον ενός  σημαντικού κινδύνου. Ο "Αστέρας" πωλείται από το ΤΑΙΠΕΔ και άγνωστη είναι μέχρι στιγμής η τύχη που θα έχει όλος ο αρχαιολογικός χώρος. 

ΠΗΓΗ: tanea.gr, tovima.gr

Δευτέρα 2 Δεκεμβρίου 2013

Η σημαία στον Αρχαίο Κόσμο

Σημαία, σήμα ή σημείο είναι ένα κομμάτι από ύφασμα που φέρει χρώματα και εμβλήματα που χαρακτηρίζουν το έθνος ή μέρος αυτού.Γενικά με τον όρο σημαία μπορούμε να εννοούμε μόνο το ύφασμα έγχρωμο ή όχι, ή μόνο το έμβλημα, ή και τα δύο. Κάθε έθνος έχει μία σημαία και σύμβολα που το χαρακτηρίζουν. Έχει όμως και σημαίες για το στρατό, το ναυτικό, τον Βασιλιά, των διαφόρων νομών κομμάτων, ομάδων, προξενείων, εταιριών, συλλόγων κ.λ. Κάποιες σημαίες έχουν διεθνή χρήση. Η λευκή σημαία σημαίνει διακοπή εχθροπραξιών, διαπραγμάτευση, συνθηκολόγηση. Η κίτρινη καραντίνα, κίνδυνος μολύνσεων. Η κόκκινη πόλεμο, την μαύρη χρησιμοποιούσαν οι πειρατές ή δήλωνε πένθος.

 Οι Έλληνες είχαν στις ασπίδες τους όμοια σημεία για να αναγνωρίζονται στη μάχη. Οι Σπαρτιάτες είχαν το ''Λ'' ή τους Διόσκουρους. Οι Αρκάδες το ρόπαλο του Ηρακλή. Οι Μεσήνιοι το ''Μ''. Οι Μαντινείς την τρίαινα. Οι Θηβαίοι την σφίγγα. Οι Αθηναίοι την κουκουβάγια. Διάφορους συμβολικούς αριθμούς, λέξεις για να τρομάζει ο εχθρός φίδια, ταύρους, λέοντες, κριάρια κ.α.Το σημάδι στις ασπίδες το ονόμαζαν επίσημα.  

Ο Ηρόδοτος αναφέρει ότι στη μάχη της Σαλαμίνας το Περσικό σκάφος Αρτεμίσια όταν το κυνηγούσε ένα Αθηναϊκό σκάφος βύθισε ένα Περσικό για να σωθεί. Το γεγονός διαβεβαίωσαν οι παρατηρητές στον Ξέρξη λέγοντας ότι αναγνώρισαν το σκάφος, "εἰ ἀληθέως ἐστὶ Ἀρτεμισίης τὸ ἔργον, καὶ τοὺς φᾶναι, σαφέως το επισημον της νέος ἐπισταμένους.Ταὐτὸν ...... ἔγνω το σημηιον ιδων τῆς στρατηγίδος".  Ο Πλούταρχος χρησιμοποιεί την λέξη παράσημα.  Ο Θουκυδίδης χρησιμοποιεί την λέξη σημεία  "τὰ σημεῖα ἦρθε τὰ σημεῖα κατεσπᾶσθε" δηλαδή κάποιο σημάδι σήμαινε την έναρξη της μάχης και κάποιο σημάδι την διακοπή. Ένα κόκκινο ύφασμα που ονομάζετααι φοινικίς χρησιμοποιούσαν πρώτοι οι Αθηναίοι για την έναρξη της μάχης, έπειτα οι Έλληνες της Σικελίας, οι Μακεδόνες, έπειτα οι Ρωμαίοι και οι« Βυζαντινοί».Οι σημαίες στο στρατό της ξηράς φαίνεται να εμφανίσθηκαν επί  Μεγαλου Αλεξάνδρου ενώ οι σημαίες στην θάλασσα εμφανίστηκαν από την Μυκηναϊκή εποχή.

Στην εκστρατεία του Μ. Αλεξάνδρου στην Ασία υπήρχαν σημεία στους επικεφαλής των ιλών του μακεδονικού στρατού. Μετά τον θάνατο του Ηφαιστίονα, το εκστρατευτικό του σώμα ονομάσθηκε χιλιαρχία και προηγείτο  σημαία που είχε κατασκευάσει ο Ηφαιστίων, γράφει ο Αρριανός. Εκείνη την εποχή οι Πέρσες χρησιμοποιούσαν τετράγωνες σημαίες. Το 333 π.χ. μετά την νίκη στην Ισσό ο Αλέξανδρος καθιέρωσε στο στράτευμα τις τετράγωνες σημαίες από κεντητό ή ζωγραφιστό ύφασμα. 

Μετά την κατάκτηση των υπόλοιπων βασιλείων της  Ελλάδας από τους Ρωμαίους τα Ελληνικά συνάντησαν τα σημάδια των αποικιών και αναμείχθηκαν με τα Ρωμαϊκά. Κάθε πόλη είχε τα σημεία της όπως και κάθε πλοίο. Το Βυζάντιο και η Προποντίδα είχαν το κόκκινο χρώμα με την ημισέληνο (σύμβολο της θεάς Άρτεμης) με αστέρι ή χωρίς. Στην Μήλιτο το λιοντάρι. Στα παράλια της Μικράς Ασίας τον ήλιο σε πράσινο φόντο, η προέλευση του ήλιου είναι πιθανή από τους Τρώες που είχαν προστάτη τους τον θεό Απόλλωνα, θεό του ήλιου. Στις άλλες περιοχές είχαν κίτρινες, άσπρες, κόκκινες σημαίες με αστέρια, με ρητά και φράσεις για να φοβίζουν τους πειρατές.

ΠΗΓΗ:  theseus-aegean.blogspot.gr

Σάββατο 23 Νοεμβρίου 2013

Το μεγαλύτερο χυτήριο αρχαίων αγαλμάτων

Το μεγαλύτερο χυτήριο χάλκινων αγαλμάτων της κλασικής Αθήνας βρισκόταν εκτός των τειχών της αρχαίας πόλης, όπως αποδεικνύει ένα καταπληκτικό εύρημα στην ανασκαφή που διενεργείται στη συμβολή των οδών Πειραιώς και Πέτρου Ράλλη στο Ρουφ, με αφορμή την κατασκευή του Σεράφειου Κολυμβητηρίου του Δήμου Αθηναίων.

Η κατασκευή του κολυμβητηρίου απαιτούσε ανασκαφική έρευνα σε ένα οικόπεδο τεραστίων διαστάσεων, σε 5,5 στρέμματα γης. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη ανασκαφή του λεκανοπεδίου μετά εκείνες που έγιναν για το Μετρό της Αθήνας. Κατά σύμπτωση, η έρευνα αυτή εκτελείται από την ίδια Εφορεία Αρχαιοτήτων (Γ' ΕΠΚΑ) που έσκαψε την πλατεία Συντάγματος και έφερε στο φως όλα αυτά που βλέπουμε στο σταθμό του Μετρό και πλήθος άλλων φυσικά.

Στο σκάμμα του Συντάγματος είχε βρεθεί ένα παρόμοιο χυτήριο αρχαίων αγαλμάτων, το οποίο κρίθηκε «διατηρητέο», αποσπάσθηκε ολόκληρο από τη θέση του και μεταφέρθηκε στην Πανεπιστημιούπολη Ζωγράφου μαζί με άλλα ευρήματα που δεν έπρεπε να διαλυθούν και να εξαφανιστούν από προσώπου γης.

Το καινούργιο εύρημα είναι μεγαλύτερο από το προηγούμενο, έχει σχήμα 8 και οι αρχαιολόγοι πιστεύουν ότι μπορεί να διατηρηθεί με απόσπαση και επανέκθεση στον ίδιο χώρο, καθώς στο ίδιο οικόπεδο έχει επίσης αποκαλυφθεί ένα ενδιαφέρον υδρομαστευτικό σύστημα, το οποίο θα συντηρηθεί και θα αναδειχθεί σε ένα επισκέψιμο αρχαιολογικό πάρκο που θα δημιουργηθεί πέριξ του κολυμβητηρίου.

Υπάρχει πρόθεση να γίνει μια ψηφιακή αναπαράσταση του υδρολογικού συστήματος έτσι ώστε να αντιλαμβάνεται ο επισκέπτης πώς ακριβώς λειτουργούσε και θα μπορούσε θαυμάσια να γίνει κάτι αντίστοιχο για το χυτήριο αγαλμάτων. Να τοποθετηθεί ένα αντίγραφο αρχαίου γλυπτού και να παρουσταστεί η διαδικασία μεταφοράς του από το γύψο στο χαλκό.

Το ίδιο το έργο, σε αντικατάσταση του σεισμόπληκτου αρχικού κολυμβητηρίου που το 2006 καταστράφηκε ύστερα από φωτιά, θα περιλαμβάνει μεταξύ άλλων και υπόγειο πάρκινγκ. Το κολυμβητήριο θα είναι κλειστό και στο σημείο όπου χωροθετείται το πάρκινγκ βρέθηκε το χυτήριο, γεγονός που καθιστά αδύνατη τη διατήρησή του στη θέση του. Γι' αυτό κρίνεται αναγκαίο να αποσπαστεί και να μεταφερθεί σε άλλο χώρο, ελεύθερο, που διαμορφώνεται πέριξ του κτηρίου. Η δαπάνη είναι 80.000 ευρώ και θα βαρύνει το έργο συνολικού κόστους 13.923.000 ευρώ.

Πηγή: Ν. Κοντράρου-Ρασσιά, Ελευθεροτυπία
erroso.blogspot